Detergenty w kosmetykach. Czy naprawdę są takie straszne?

Autor: Anwen
|
01-06-2021

Czym są detergenty?

Detergenty to substancje w szamponach (ale też środkach do prania, mycia naczyń oraz innych produktach czyszczących), których celem jest usuwanie zanieczyszczeń. Zatem nie istnieje szampon bez detergentów. Szampony mogą być „delikatne”, „naturalne”, a także „pure”, „organic”,  itd. Możemy je określać szeregiem innych przymiotników. Ale szampon, jeżeli ma pełnić podstawową funkcję, czyli myć włosy i skalp, musi zwierać jakąś substancję powierzchniowo czynną, czyli detergent. Marketingowy trik polegający na zamianie budzącego przerażenie określenia „detergent”, na mniej kłującym w oczy – „substancja powierzchniowo czynna” okazuje się być niezwykle skuteczny. Zwłaszcza w przypadku osób, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę ze świadomą pielęgnacją. I nie ma w tym nic złego, że poszukujemy informacji i zgłębiamy wiedzę. Temu służy również ten blog.

Detergenty vel. substancje powierzchniowo czynne działają w ten sposób, że emulgują znajdujące się na powierzchni włosów i skalpie zanieczyszczenia, ułatwiając ‘oderwanie’ od powierzchni włosa lub/i skóry. Działanie to jest możliwe dzięki specyficznej budowie chemicznej detergentów, które składają się z polarnej części hydrofilowej oraz niepolarnej hydrofobowej. Część hydrofilowa łączy się z wodą, zaś hydrofobowa z nagromadzonymi zanieczyszczeniami.

Rodzaje detergentów

Skoro nie sposób zupełnie uniknąć detergentów w szamponach, warto przynajmniej umieć je rozpoznać analizując składy kosmetyków myjących oraz mieć świadomość jakie są ich rodzaje. Pamiętajmy, że detergent detergentowi nie równy. Wprawdzie wszystkie mają wspólny cel – oczyścić włosy i skalp, ale różnią się stopniem agresywności. I ten element wydaje się być kluczowy, bowiem znając rodzaje detergentów można wybierać produkty odpowiednie do potrzeb włosów.

Jeszcze kilka lat temu złą sławą owiane były SLS-y. O ich szkodliwości powstało szereg artykułów, a informacja o braku SLS  w składzie produktu była kluczowym elementem etykiety. Powszechne stało się też zastępowanie SLS-ów łagodniejszą formą detergentu, czyli SLES. Czy ta zmiana okazała się pozytywna? Trudno stwierdzić. Istotne jest natomiast, że SLS i SLES należą do grupy ‘najmocniejszych’ detergentów anionowych. Oprócz nich do wyboru mamy jeszcze surfakanty (synonim) kationowe, niejonowe i amfoteryczne. A zatem po kolei.

Detergenty anionowe

Nazwę zawdzięczają polarnej główce, która jest ujemnie naładowana. Dzięki temu tworzą mocniejsze wiązania, najskuteczniej usuwając wszelkie zanieczyszczenia. Są niezbędne w typowych szamponach oczyszczających, przeznaczonych do usuwania z włosów wszystkich tych substancji, które mogły się na nich nadbudować (nie tylko silikony!). Niestety tradycyjne szampony oczyszczające oprócz brudu usuwają również nasze naturalne sebum przez co mogą mocno wysuszać skórę i włosy. Z kolei u bardziej wrażliwych osób powodować podrażnienia, swędzenie i pieczenie skóry.                 W szamponach najczęściej znajdziemy je pod nazwami:Sodium Lauryl Sulfate (SLS),

Sodium Laureth Sulfate (SLES) 
Sodium Coco-Sulfate (SCS),
Ammonium Lauryl Sulfate (ALS),
Ammonium Laureth Sulfate (ALES),
Sodium Cocoyl Sarcosinate,
Sodium Myreth Sulfate,
TEA-dodecylbenzenesulfonate,
Ethyl PEG-15 Cocamine Sulfate,
Dioctyl Sodium Sulfosuccinate,
Alkylbenzene Sulfonates,
Sodium Lauryl Sulfoacetate.

Detergenty amfoteryczne

Ten rodzaj detergentów dobrze oczyszcza włosy i skórę głowy, ale jest nieco łagodniejszy od anionowych. Mimo to, może podrażnić skórę głowy. Zatem powinny na ten rodzaj detergentów uważać osoby o wrażliwej skórze głowy oraz mające skłonność do alergii. Zdarza się tak stosunkowo często w przypadku jednego z najpopularniejszych detergentów jakim jest Cocamidopropyl Betaine. Substancja ta występuje w niemal każdym drogeryjnym szamponie, ale także żelach czy piankach do mycia ciała i twarzy. Substancja ta jest składnikiem także większości produktów drogeryjnych przeznaczonych dla dzieci. Surfaktanty amfoteryczne często stosowane są w kosmetykach w celu złagodzenia działania silnych detergentów. Przykładowe detergenty z tej grupy to:

Cocamidopropyl Betaine,
Coco Betaine,
Cocoamphoacetate,
Cocoamphodipropionate,
Disodium Bocoamphodiacetate,
Disodium Bocoamphodipropionate,
Lauroamphoacetate,
Sodium Cocoyl Isethionate
Sodium Cocoamphoacetate.

Detergenty niejonowe

Część polarna tych detergentów nie ma ładunku (ani dodatniego ani ujemnego), dlatego tworzy słabsze wiązanie. Dzięki temu są one zdecydowanie łagodniejsze od detergentów anionowych, ale nadal dość skutecznie oczyszczają. Nie powinny powodować podrażnień. Są dobrze tolerowane przez skórę i śluzówki. Ich zaletą jest też możliwość pełnej biodegradowalności. Dzięki tym cechom są bardzo często wykorzystywane w kosmetykach ekologicznych.                                 

Do tej grupy detergentów można zaliczyć m.in.

Coco-Glucoside,
Decyl Glucoside,
Lauryl Glucoside,
Laureth-10 (Lauryl Ether 10),
Laureth-23,
Laureth-4,
PEG-10 Sorbitan Laurate.

Detergenty kationowe

Ta grupa detergentów nie jest prosta do jednoznacznej oceny. Surfakanty kationowe dzięki dodatniemu ładunkowi, przede wszystkim działają antystatycznie i kondycjonujaco na włosy (dlatego też często można je znaleźć w odżywkach do włosów), ale także lekko myjąco. Są  najłagodniejsze ze wszystkich rodzajów detergentów, ale też oczyszczają najsłabiej. Najlepiej sprawdzą się w przypadku włosów suchych, mocno zniszczonych lub kręconych. To ich musimy szukać w składzie kosmetyku, jeśli chcemy stosować metodę mycia włosów odżywką. Do tej grupy detergentów należą m.in.:
Behentrimonium Chloride,
Benzalkonium Chloride,
Cetrimonium Chloride,
Tricetyldimonium Chloride,
Quaternium-15,
Quaternium-18 Bentonite,
Quaternium-18 Hectonite,
Quaternium-22,
Behentrimonium Methosulfate.

Przedstawiony podział detergentów tylko pozornie upraszcza sytuację. Należy jednak pamiętać, że detergenty w ramach poszczególnych grup różnią się. Przykładowo, nawet wśród anionowych detergentów można znaleźć delikatne substancje, jak chociażby Sodium Cocoyl Glutamate czy Sodium Lauroyl Methyl Isethionate. Różnice są wynikiem struktury cząsteczek, na przykład niepolarne ogony mogą mieć różne długości, mogą być proste, rozgałęzione, a nawet tworzyć pierścienie co może mieć wpływ na ich działanie. Odmienności wśród detergentów wynikają przede wszystkim z tego, że zbudowane są z różnych substancji (np. SLS i jej pochodne oparte są na siarce, zaś SCG to sól sodowa kokosowych alkoholi tłuszczowych i kwasu glutaminowego).

Jak zatem wybrać szampon?

Przede wszystkim szampon należy dobierać do skóry głowy, a nie do włosów. To chyba najczęstszy błąd popełniany przy doborze właściwej pielęgnacji. Szampon służy przede wszystkim do oczyszczania skóry głowy i to jej rodzaj powinien być czynnikiem determinującym wybór szamponu. Czy jest wrażliwa czy może nie reaguje wcale na mocniejsze detergenty? Czy skóra głowy nadmienię się przetłuszcza czy wręcz odwrotnie, jest sucha i swędzi? Należy też pamiętać, że skóra głowy, podobnie jak skóra twarzy zmienia się pod wpływem różnych czynników. Ważna jest obserwacja i zmiana szamponu w zależności od potrzeb.

Skoro nie jeden szampon, to ile?

Minimalistki nie będą zachwycone. Jednak świadoma pielęgnacja wymaga uważnego podejścia i reagowania na potrzeby skóry głowy oraz włosów. W przypadku szamponu, jak zostało już wspomniane kluczowy jest stan skóry głowy. Posiadanie dwóch szamponów wydaje się być absolutnym minimum. Pierwszy, łagodniejszy powinien być przeznaczony do częstego mycia włosów i skóry głowy. W tym celu polecamy jeden z delikatnych szamponów Anwen [1], [2], [3], [4].

Drugi szampon tzw. do zadań specjalnych, powinien mocno oczyszczać. I ten szampon powinien być stosowany raz w tygodniu lub nawet rzadziej. Pierwszy szampon dzięki delikatniejszym detergentom nie będzie agresywnie działał zarówno na skórę głowy ani na włosy. A więc nie będzie przesuszał włosów. Jednak z uwagi na obecność niektórych substancji np. silikonów, określonych olei, a nawet wielkocząsteczkowych protein, które mogą się na włosach nadbudowywać, może nie być wystarczająco skuteczny. I właśnie dlatego od czasu do czasu potrzeby jest szampon do zadań specjalnych. Takim może być na przykład szampon peelingujący Anwen Mint It Up. Szampon ten dzięki drobinkom doskonale myje skórę głowy i włosy z wszelkich pozostałości. Pamiętać należy, że nie jest to szampon do codziennego stosowania, gdyż mógłby podrażniać skórę głowy oraz przesuszyć włosy.  

Komentarze do wpisu (0)

do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper Premium